ΚΑΛΑΝΤΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ

 Κάλαντα Πρωτοχρονιάς

Τα κάλαντα πρωτοχρονιάς όταν τα ακούμε δικαιολογημένα μας παραξενεύουν στο νόημα τους. Η ερμηνεία λέει πως πρόκειται για ένα ερωτικό ποίημα κρυμμένο πίσω από θρησκευτικούς ύμνος. Ένα παλικάρι μεταφέρει τα συναισθήματά του στην κοπέλα που ερωτεύτηκε, κρυμμένος πίσω από τον Άγιο Βασίλειο.

Η ιστορία του νεαρού

Όπως όλα δείχνουν το ποίημα αναφέρεται σε ένα νεαρό από τα κατώτερα οικονομικά στρώματα που ήταν ερωτευμένος με μια αρχοντοπούλα.

Επειδή όμως δεν ήταν κοινωνικά αποδεκτό να την πλησιάσει, παρά μόνο σε περίοδο εορτών για να της απευθύνει ευχές, αποφάσισε ανάμεσα στα κάλαντα του Μεγάλου Βασιλείου, να εντάξει και ένα ερωτικό ποίημα, που είχε συνθέσει.

Αρχίζει λοιπόν και βάζει ενδιάμεσους στίχους ανάμεσα στις ευχές, με σκοπό να εκδηλώσει με αυτόν τον πρωτότυπο τρόπο τον έρωτά του για εκείνη[1].

-       Την αποκάλεσε ψηλή, σαν δεντρολιβανιά. Επειδή φορούσε ένα από τα ψηλά κωνικά καπέλα με το τούλι στην κορυφή, την παρομοιάζει με Εκκλησιά με τ’ Άγιος θόλος (θόλος εκκλησίας).

-      Της λέει ότι δεν τον καταδέχεται (παρ’ όλο που έρχεται ο Άγιος Βασίλης) γιατί είναι αρχόντισσα κυρία.

-      Την λέει ζαχαροκάντυο ζυμωτή, δηλαδή φτιαγμένη από ζάχαρη και την παρακαλεί να του ρίξει μια ματιά (δες και με το παλικάρι).

Τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς (με αστερίσκο τα λόγια αγάπης).

Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά

Ψηλή μου δεντρολιβανιά (*)

Κι αρχή καλός μας χρόνος

Εκκλησιά με τ’ άγιος θόλος (*)

Άγιος Βασίλης έρχεται

Και δε μας καταδέχεται (*)

Από την Καισαρεία

Συ είσ’ αρχόντισσα κυρία (*)

Βαστάει πένα και χαρτί

Ζαχαροκάντυο ζυμωτή (*)

Χαρτί-χαρτί και καλαμάρι

Δες και με το παλικάρι (*)

 

---

[1] https://www.alfavita.gr/koinonia/277310_ta-protohroniatika-kalanta-itan-ena-tragoydi-agapis-ti-simainoyn-oi-stihoi-toys , [Ημερομηνία ανάκτησης: 31/12/2023].